Phát hiện sớm các dấu hiệu con nghiện ma túy chất kích thích

Ma túy là chất kích thích gây ảo giác, hưng phấn,…cho thần kinh. Nếu sử dụng nhiều lần sẽ thành nghiện, nếu sống thiếu sẽ cảm thấy rất khó chịu, thậm chí có những hành vi mất kiểm soát. Vì vậy, cần nắm được những dấu hiệu con nghiện ma túy chất kích thích ở giai đoạn đầu để đưa ra các biện pháp xử lý kịp thời nhất.

Dấu hiệu con nghiện ma túy chất kích thích 

Có 2 loại chất ma túy phổ biến đó là heroin và ma túy đá. Biểu hiện của người nghiện 2 chất kích thích này khác nhau, bạn cần nắm được dấu hiệu chính xác để đưa ra phương án xử trí kịp thời:

Dấu hiệu của người nghiện heroin

Thông thường, người sử dụng heroin sẽ có một số biểu hiện như sau:

• Sinh hoạt bất thường, thức khuya, dậy muộn, ngày ngủ nhiều.
• Hay tụ tập đàn đúm, sống buông thả, không có công ăn việc làm.
• Luôn kiếm cớ để đi ra ngoài không lý do.
• Thích ở một mình, ngại tiếp xúc với người khác.
• Hay nói dối, thường có biểu hiện chống đối.
• Hay ngáp vặt, người mệt mỏi, ít khi vệ sinh cá nhân.
• Nếu là người trong tuổi vị thành niên thường hay bỏ học, trốn học, trong lớp ngủ gật, không tập trung, học lực giảm sút.
• Nhu cầu sử dụng tiền không chính đáng, thường xuyên xin tiền người thân hoặc ăn cắp đồ dùng của người khác.
• Trong túi quần áo thường có giấy bạc, thuốc lá, kẹo cao su, bật lửa, kim tiêm, thuốc phiện,…
• Có dấu kim tiêm trên mu bàn tay, cổ tay, mặt trong khuỷu tay, mắt cá chân, cổ.
• Sức khỏe suy giảm rõ rệt, mắt lờ đờ, da tái, môi thâm,…
• Sụt cân rất nhanh do ma túy kích thích 2 hormon sung sướng là dopamine và adrenaline cao cấp gấp 15 lần người bình thường. Hai hormon này làm cơ thể thăng hoa tới mức không cần ăn mà vẫn thấy no.

Dấu hiệu của người nghiện ma túy đá

Các dấu hiệu phổ biến của người nghiện ma túy đá có thể bao gồm:

• Thay đổi cảm xúc: Người nghiện ma túy đá có thể có những biểu hiện khó kiểm soát cảm xúc, thường xuyên rơi vào trạng thái sợ hãi, căng thẳng, lo lắng, bực bội hoặc tức giận.
• Thay đổi hành vi: Họ có thể trở nên hoang dã, vô lý và có hành vi đột ngột, bất thường.
• Thay đổi về ngoại hình: Người nghiện ma túy đá thường xuyên không chăm sóc bản thân, trông thô ráp và hạng phục không rõ ràng. Họ cũng có thể mất cân nặng và thể hiện dấu hiệu lão hóa sớm.
• Thay đổi giấc ngủ: Người nghiện ma túy đá thường có giấc ngủ ít hoặc ngủ không đủ giấc, gây ra sự mệt mỏi và căng thẳng.
• Thay đổi về tình dục: Nghiện ma túy đá có thể dẫn đến sự suy giảm ham muốn tình dục và khả năng tình dục.
• Thay đổi tâm trạng: Người nghiện ma túy đá có thể trở nên khó chịu và giận dữ nếu không sử dụng ma túy đá.
• Thay đổi sức khỏe: Sử dụng ma túy đá có thể gây ra các vấn đề sức khỏe, bao gồm mất ngủ, mất cân nặng, tăng huyết áp, các vấn đề răng miệng, suy giảm chức năng gan và thận, và rối loạn tâm thần.

Lưu ý rằng dấu hiệu này có thể khác nhau đối với từng người và tùy thuộc vào mức độ nghiện của họ. Nếu bạn hoặc ai đó quanh bạn có những dấu hiệu này, hãy tìm kiếm sự giúp đỡ và hỗ trợ chuyên nghiệp ngay lập tức.

Dấu hiệu lúc mới dùng ma túy

Khi mới dùng ma túy, đối tượng sẽ có những biểu hiện đặc trưng như:

• Sự tăng năng lượng: Người mới dùng ma túy có thể trở nên hưng phấn, tỉnh táo hơn và có động lực cao hơn.
• Thay đổi tâm trạng: Họ có thể trở nên thất vọng, lo lắng, sợ hãi, hoặc có những cảm giác khác lạ.
• Thay đổi hành vi: Người mới dùng ma túy có thể có hành vi bất thường hoặc kỳ quặc. Họ có thể cười nhiều hơn, nói chuyện nhiều hơn hoặc trở nên tự tin hơn.
• Thay đổi giác quan: Họ có thể có trạng thái giác quan bất thường, ví dụ như nhìn thấy, nghe thấy hoặc cảm thấy những điều không có thật.
• Thay đổi về hành vi ăn uống: Người mới dùng ma túy có thể cảm thấy không muốn ăn hoặc uống nước.
• Thay đổi về nhịp tim và huyết áp: Người mới dùng ma túy có thể trở nên nhịp tim nhanh hoặc huyết áp cao hơn.
• Thay đổi về giấc ngủ: Sử dụng ma túy có thể dẫn đến giấc ngủ bất thường, ví dụ như ngủ không đủ hoặc không ngủ được.

Những đối tượng nguy cơ nghiện ma túy cao

Mọi người đều có thể mắc bệnh nghiện ma túy, tuy nhiên, một số đối tượng có nguy cơ cao hơn so với những người khác. Các đối tượng nguy cơ bệnh nghiện ma túy bao gồm:

• Người trẻ tuổi: Vì trẻ em và thanh thiếu niên còn trong giai đoạn phát triển tâm sinh lý, họ có nguy cơ cao hơn bị ảnh hưởng bởi ma túy, đặc biệt là khi tiếp xúc với ma túy ở độ tuổi trẻ.
• Người có tiền sử bệnh tâm thần: Những người bị rối loạn tâm thần có thể dễ dàng trở nên nghiện ma túy để giảm các triệu chứng của bệnh, hoặc sử dụng ma túy có thể gây ra các rối loạn tâm thần.
• Người sống trong môi trường xã hội bất ổn: Những người sống trong môi trường có nhiều tệ nạn xã hội như tệ nạn ma túy, tệ nạn tình dục, bạo lực, thất nghiệp, khó khăn kinh tế… thường có nguy cơ cao hơn bị nghiện ma túy.
• Người có tiền sử nghiện chất khác: Những người đã từng nghiện các chất khác như thuốc lá, rượu, thuốc lá điện tử, có nguy cơ cao hơn để tiếp tục nghiện các chất khác.
• Người có tiếp xúc với ma túy trong môi trường lao động: Những người làm việc trong các ngành công nghiệp liên quan đến ma túy, nhưng không phải là người sử dụng ma túy, cũng có nguy cơ tiếp xúc với ma túy và trở nên nghiện.
• Người có tiền sử gia đình bệnh nghiện ma túy: Có một mối liên hệ di truyền với bệnh nghiện ma túy, do đó, những người có người thân trong gia đình mắc bệnh nghiện ma túy có nguy cơ cao hơn để trở nên nghiện.

Các biện pháp chẩn đoán bệnh nghiện ma túy

Để chẩn đoán bệnh nghiện ma túy, bác sĩ có thể sử dụng các biện pháp sau đây:

• Khảo sát và phỏng vấn bệnh nhân: Bác sĩ sẽ hỏi bệnh nhân về tiền sử sử dụng ma túy, các triệu chứng và dấu hiệu của bệnh nghiện, thói quen và tần suất sử dụng, tác động của ma túy lên cuộc sống và công việc của bệnh nhân.
• Kiểm tra các dấu hiệu và triệu chứng: Bác sĩ sẽ kiểm tra các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh nhân để xác định liệu họ có bị nghiện ma túy hay không. Các triệu chứng này bao gồm việc sụt cân, mất ngủ, mệt mỏi, tình trạng tâm trạng không ổn định, phản ứng kém với các tình huống xung quanh, đồng tiền, hay hành động lạ lùng…
• Kiểm tra thể lực và tâm lý: Bác sĩ có thể yêu cầu bệnh nhân làm một số kiểm tra thể lực để xác định sức khỏe chung của họ, ví dụ như kiểm tra huyết áp, đo lường lượng oxy trong máu, kiểm tra chức năng gan và thận, và kiểm tra tình trạng lâm sàng hoặc lo âu.
• Kiểm tra chất trong máu hoặc nước tiểu: Đây là phương pháp xác định chính xác nhất liệu một người có sử dụng ma túy hay không. Bác sĩ sẽ thu thập mẫu máu hoặc nước tiểu để kiểm tra có chứa các hợp chất ma túy hay không.
• Xét nghiệm tóc: Xét nghiệm tóc là một phương pháp phát hiện ma túy khác. Khi sử dụng ma túy, chất ma túy sẽ được vận chuyển đến tóc của người sử dụng và có thể được phát hiện qua việc kiểm tra tóc của họ.

Các biện pháp điều trị người nghiện ma túy

Điều trị bệnh nghiện ma túy là một quá trình phức tạp và kéo dài, bao gồm nhiều phương pháp khác nhau. Tuy nhiên, một số biện pháp điều trị chính bao gồm:

• Điều trị thay thế nicotine: Điều trị thay thế  nicotine là một phương pháp giúp giảm triệu chứng khó chịu và sự khao khát trong quá trình cai nghiện thuốc lá. Bác sĩ sẽ kê đơn thuốc thay thế nicotine để giúp bệnh nhân giảm dần liều lượng thuốc lá.
• Điều trị thay thế methadone: Điều trị thay thế methadone là một phương pháp phổ biến để giảm triệu chứng cai nghiện ma túy. Methadone là một loại thuốc giúp giảm sự khao khát và triệu chứng cai nghiện, nhưng không gây hiệu ứng tâm thần như heroin.
• Điều trị kháng tâm thần: Điều trị kháng tâm thần là một phương pháp giúp kiểm soát tình trạng tâm lý của bệnh nhân trong quá trình cai nghiện ma túy. Các loại thuốc kháng tâm thần như benzodiazepines, tricyclic antidepressants hoặc antipsychotics có thể được sử dụng để giúp bệnh nhân kiểm soát cảm xúc và giảm bớt triệu chứng lo âu hoặc trầm cảm.
• Chăm sóc y tế: Bệnh nhân nghiện ma túy thường có nhiều vấn đề về sức khỏe, do đó, điều trị bao gồm cả việc cải thiện tình trạng sức khỏe của bệnh nhân. Bác sĩ sẽ thực hiện các xét nghiệm, chẩn đoán và điều trị các bệnh lý phổ biến như nhiễm trùng HIV, viêm gan B hoặc C, các vấn đề về tim mạch hoặc hô hấp.
• Điều trị tâm lý: Điều trị tâm lý có thể giúp bệnh nhân vượt qua các vấn đề tâm lý và tâm trí liên quan đến nghiện ma túy. Điều trị tâm lý có thể bao gồm tư vấn, teraphy như kiểu CBT, DBT hoặc chất kháng trầm cảm để giúp bệnh nhân quản lý cảm xúc và suy nghĩ.
• Hỗ trợ xã hội: Hỗ trợ xã hội bao gồm các dịch vụ và chương trình để giúp bệnh nhân phục hồi và hội nhập lại vào xã hội, bao gồm tìm việc làm, giáo dục và hỗ trợ tài chính.
• Chăm sóc theo dõi: Bệnh nhân nghiện ma túy có thể cần chăm sóc theo dõi thường xuyên để giúp họ duy trì động lực và quản lý các triệu chứng cai nghiện.

Trên đây là những dấu hiệu con nghiện ma túy chất kích thích mà chúng tôi muốn chia sẻ tới bạn để kịp thời nắm bắt, đưa ra phương án điều trị kịp thời nhất cho người thân của mình.